Vandaag hebben Louis Stranders en wethouder Adrie Bragt een directe afstamming van de Anne Frank boom geplant op de Begraafplaats Bossche Poort. Een herinnering die verwijst naar Anne Frank en naar de veertien joodse kinderen uit Zaltbommel die in de Tweede Wereldoorlog zijn gedeporteerd en vermoord. Bragt besloot zijn toespraak met “Opdat dit nimmer meer zal gebeuren!”
Een kleine bijeenkomst was het vanwege corona. Met een stilte waar genodigden en ruchtbaarheid zouden passen. Want de gemeente wil de herinnering aan haar joodse inwoners levend houden. Met deze boom wil de gemeente met name de vermoorde joods kinderen herdenken.
Anne Frank boom
Anne Frank zat van 12 juni 1942 tot 1 augustus 1944 met haar ouders en zus ondergedoken in het Achterhuis aan de Prinsengracht in Amsterdam. Haar lot symboliseert voor veel mensen over de hele wereld het leed dat onschuldigen wordt aangedaan tijdens een oorlog. Anne schrijft in haar dagboek een paar keer over de Witte Paardenkastanje waarop ze vanuit haar raam uitkijkt. Tijdens een storm in 2021 is deze paardenkastanje door harde windstoten geveld. De boom was al jarenlang ziek en pogingen om de boom te behouden bleken vergeefs. Destijds is er materiaal verzameld waardoor nu nazaten van de oorspronkelijke Anne Frank boom kunnen worden gekocht en geplant.
Veertien kinderen
In zijn toespraak vertelde wethouder Bragt waarom hij samen met Louis Stranders de boom plant:
“Vandaag willen we in het bijzonder stilstaan bij de kinderen van de Joodse gemeenschap te Zaltbommel, die in de Tweede Wereldoorlog zijn gedeporteerd en vermoord. In totaal gaat het dan om 14 kinderen die nog in de bloei van hun leven waren.
Eén van deze kinderen was Greetje Stranders die op 4-jarige leeftijd samen met haar opa en oma is afgevoerd naar Westerbork. Vanuit Westerbork is ze zonder haar grootouders vervoerd naar Sobibor waar ze op 21 mei 1943 als vierjarig meisje is vergast. Woorden schieten tekort als we dit overdenken maar het is onze dure plicht om deze herinnering levend te houden uit respect voor Greetje en alle anderen die vermoord zijn, maar ook als waarschuwing dat we alert moeten zijn op ontwikkelingen die het mogelijk maken dat dit soort zaken ooit nog eens zullen gebeuren.
Naast mij staat Louis Stranders de broer van Greetje. Louis heeft zijn zusje nooit gekend omdat hijzelf na de oorlog is geboren. De ouders van Louis en Greetje hebben de oorlog namelijk als onderduikers overleeft maar moesten na 5 mei 1945 horen dat zowel hun dochtertje Greetje als haar grootouders waren gedeporteerd en vermoord.”
Stichting Milkwe
Bij de ceremonie bedankte Bragt de stichting Mikwe, die zich inzet voor het in leven houden van de herinnering aan de vroegere Joodse gemeenschap te Zaltbommel én de omstandigheden waaronder tijdens de Tweede Wereldoorlog zovelen zijn afgevoerd en vermoord. De gemeente is dankbaar voor hun werk en ziet de Anne Frank boom als een herinnering waar we samen bij stil kunnen staan. “Opdat dit nimmer meer zal gebeuren!”