Voor de rechtbank in Arnhem is vandaag een begin gemaakt met de strafzaken tegen 7 verdachten, die deze maand terecht staan voor (pogingen) brandstichtingen bij (oud-) medewerkers van het fruitbedrijf in Hedel, dat sinds 2019 wordt afgeperst en bedreigd. Tegen de eerste verdachte, een 22-jarige man, is achter gesloten deuren een gevangenisstraf van vier jaar, waarvan twee jaar voorwaardelijk, geëist.
Nadat in mei 2019 een partij cocaïne werd gevonden bij het fruitbedrijf in Hedel, leven directie en (oud-)medewerkers in angst. Een inmiddels 37-jarige man wordt ervan verdacht de cocaïnevondst te hebben aangegrepen om de directie af te persen en daarbij te dreigen met aanslagen op medewerkers en familieleden van de directie. In 2020 vond een reeks incidenten met brandbommen plaats.
De 22-jarige man wordt ervan verdacht betrokken te zijn geweest bij 5 incidenten in 2020; in Breda (8 oktober), Rosmalen (11 oktober), Tiel (5 oktober en 28 oktober) en Vlijmen (4 november). De verdachte zou bij vier van de vijf incidenten een rol als chauffeur hebben vervuld, terwijl een medeverdachte de mortierbommen regelde en daadwerkelijk gooide. In Rosmalen was hij niet de bestuurder, maar heeft hij op de uitkijk gestaan.
Brandbommen
Ook bij een aanslag met een vuurwerkbom op 22 september in Zaandam was hij de bestuurder van de auto. Deze zaak staat los van de afpersingszaak tegen het fruitbedrijf, maar de 37-jarige hoofdverdachte wordt ervan verdacht ook opdracht gegeven te hebben voor dit incident.
De brandbommen werden gegooid naar woningen, onder een auto en in een tuin. Hoewel er uiteindelijk geen gewonden vielen, was er in Zaandam, Rosmalen en Vlijmen wel levensgevaar voor de bewoners.
Pionnetje in radarwerk
Volgens het OM was deze verdachte slechts een pionnetje in het radarwerk van de hoofdverdachte, maar heeft hij door zijn lichtvaardige handelen heel veel mensen in gevaar gebracht en was hij een schakel in een grootscheepse terreurcampagne gericht op afpersing van het fruitbedrijf.
Bij de strafmaat is rekening gehouden met de ernst van de feiten, maar ook met zijn beperktere rol, in vergelijking met andere verdachten. Ook wegen de jeugdige leeftijd van verdachte en zijn blanco strafblad mee. Bovenal houdt de officier van justitie fors rekening met zijn houding gedurende het omvangrijke onderzoek naar de incidentenreeks. De verdachte heeft bij de politie openhartige en betrouwbaar gebleken verklaringen afgelegd. Deze zijn van doorslaggevend belang geweest voor het oplossen van de reeks incidenten en tot de aanhoudingen van verdachten, onder wie de 37-jarige hoofdverdachte en zijn 21-jarige handlanger. Met deze aanhoudingen werd de reeks steeds zwaarder wordende aanslagen tot staan gebracht.
De 22-jarige man heeft het stilzwijgen waarin vrijwel al zijn medeverdachten zich tot op de dag van vandaag hebben gehuld, doorbroken, waarbij hij zijn eigen rol niet heeft verzwegen. Hij doet hiermee recht aan de slachtoffers en de samenleving.
Signaal afgeven
Met zijn openheid heeft hij zich echter ook blootgesteld aan mogelijke represailles. De man en zijn familie worden ernstig bedreigd, wat tot de beslissing leidde om de strafzaak tegen hem achter gesloten deuren te laten plaatsvinden. De keuze om schoon schip te maken heeft een zeer grote impact op het leven van verdachte en zijn familie, maar verdient juist nu aanmoediging, aldus de officier van justitie. Met de gematigde strafeis wil het OM het signaal afgeven dat openheid en terugkeren naar het rechte pad loont.
De officier van justitie heeft de rechtbank gevraagd om de verdachte, die nu op vrije voeten is, onmiddellijk gevangen te nemen als de rechtbank een gevangenisstraf oplegt. Hierbij speelt de ernst van de feiten een belangrijke rol. Maar naar het oordeel van de officier van justitie past het ‘direct afrekenen’ ook bij de geuite wens van verdachte om schoon schip te maken en om na een straf zo snel mogelijk een nieuw leven buiten de criminaliteit op te bouwen.
De komende periode worden de strafzaken tegen zes andere verdachten (onder wie 1 minderjarige) van deze reeks incidenten behandeld.
De 37-jarige hoofdverdachte staat eind juni terecht. Hij wordt ervan verdacht dat hij na zijn aanhouding in januari 2021 vanuit de gevangenis opnieuw mensen heeft aangezet tot het beschieten van woningen in de Bommelerwaard en een brandstichting in Tiel in mei en juni 2021. Ook hiervoor zijn verdachten aangehouden. Sinds juni 2021 hebben zich geen nieuwe incidenten meer voorgedaan die te relateren zijn aan de afpersingszaak van het fruitbedrijf.