Per 31 december 2022 wordt statiegeld op blikjes ingevoerd. Dat schrijft staatssecretaris Stientje van Veldhoven in een brief aan de Tweede Kamer. Zij hakt de knoop vervroegd door omdat het aantal blikjes in het milieu niet afneemt maar toeneemt. Conform de wens van ook de Tweede Kamer zal het eerdere kabinetsbesluit voor statiegeld op blik eind 2022 van kracht worden. Dit geeft de sector ook de benodigde voorbereidingstijd.
Per blikje wordt straks 15 eurocent statiegeld gerekend en wordt hiermee gelijk getrokken met kleine plastic flesjes. Het doel van de maatregel is de circa 2 miljard blikjes die jaarlijks over de toonbank gaan in te zamelen en te recyclen in plaats van dat deze in ons milieu belanden.
Van Veldhoven: “De coronacrisis heeft de grootste prioriteit van dit kabinet. Tegelijkertijd blijf ik me ook op andere terreinen inzetten voor een gezonde en schone toekomst. Zo’n 150 miljoen blikjes die jaarlijks in het milieu belanden, ongeveer 25 olympische zwembaden vol, horen daar niet bij. Dieren verwonden zich er ook nog eens aan. Met statiegeld op blikjes is dat straks verleden tijd.”
150 miljoen blikjes in het milieu
Van Veldhoven heeft vorig jaar, op verzoek van de Tweede Kamer, richting producenten aangegeven dat het aantal blikjes in het milieu met minimaal 70% moest afnemen in de loop van 2021 ten opzichte van het gemiddelde van 2016/2017 en er anders statiegeld zou worden ingevoerd. De wetgeving hiervoor werd gelijktijdig voorbereid, en is in oktober 2020 goedgekeurd door de ministerraad. Nu blijkt uit recente cijfers over het jaar 2020 dat voor de tweede keer op rij het aantal blikjes helemaal niet is afgenomen, en zelfs met 27% is toegenomen. De trend is dus niet minder maar meer blikjes in het milieu. Dat maakt de afgesproken daling onhaalbaar en statiegeld op blikjes de automatische vervolgstap. Door dit besluit nu te nemen, krijgt de sector duidelijkheid en de noodzakelijke voorbereidingstijd voor de invoering van statiegeld op blik.
Kleine bedrijven en horeca vrijgesteld
Waar je straks je blikje kan inleveren, wordt nog nader uitgewerkt. Net als bij flesjes is het aan producenten en supermarkten die blikjes op de markt zetten dit systeem vorm te geven. De overheid stelt wel een aantal randvoorwaarden. Zo heeft Van Veldhoven bepaald dat net als bij statiegeld op kleine plastic flesjes de horeca en kleinere verkopers worden ontzien. Dat betekent dat zij vrijgesteld zijn van de inname van blikjes, en de producenten van blikjes de kosten dragen van het statiegeldsysteem.
Minder zwerfafval
In april 2020 besloot Van Veldhoven al statiegeld op plastic flesjes in te voeren voor minder zwerfafval. Vanaf deze zomer, 1 juli 2021, kan je de kleine plastic flesjes inleveren tegen 15 eurocent statiegeld. Van Veldhoven beslecht met deze besluiten een 20 jaar lange politieke discussie tussen de voor - en tegenstanders van statiegeld. “Ik heb altijd gezegd: ik vind dat linksom of rechtsom het aantal blikjes en flesjes in het zwerfafval drastisch moet verminderen. De meest effectieve manier om zwerfafval tegen te gaan is überhaupt voorkomen dat mensen hun afval in het milieu gooien. Statiegeld blijkt daarvoor het juiste middel,” aldus Van Veldhoven. Nederland sluit zich met statiegeld op blik aan bij onder andere Duitsland, Finland, Noorwegen en Denemarken.
